[Ille etiam vellet cum brachia tendere matri;]
Non habet infelix quæ matri brachia tendat:
Trunca sed ostendens disjectis corpora membris;
Adspice, mater, ait. Visis ululavit Agave;
Collaque jactavit, movitque per aëra crinem:
Avulsumque caput digitis complexa cruentis
Clamat, Iö comites, opus hæc victoria nostrum est.
Non citius frondes autumno frigore tactas,
Jamque male hærentes alta rapit arbore ventus;
Quam sunt membra viri manibus direpta nefandis.
Talibus exemplis monitæ nova sacra frequentant,
Thuraque dant, sanctasque colunt Ismenides aras.
Dercetis in Piscem, Semiramis in Columbam, et Naïs in Piscem. FAB. I.
AT non Alcithoë Minyeïas Orgia censet
Accipienda Dei: sed adhuc temeraria Bacchum
Progeniem negat esse Jovis, sociasque sorores
Impietatis habet. Festum celebrare sacerdos,
Immunes operum dominas famulasque suorum,
Pectora pelle tegi, crinales solvere vittas,
Serta coma, manibus frondentes sumere thyrsos,
Jusserat: et sævam læsi fore numinis iram
Vaticinatus erat. Parent matresque, nurusque,
Telas, et calathos, infectaque pensa reponunt:
Thuraque dant: Bacchumque vocant, Bromiumque, Ly-
Ignigenamque, satumque iterum, solumque bimatrem.
Additur his Nyseus, indetonsusque Thyoneus,
Et cum Lenæo genialis consitor uvæ,
Nycteliusque, Eleleusque parens, et läcchus, et Evan:
Et quæ præterea per Graias plurima gentes
Nomina, Liber, habes. Tibi enim inconsumpta juventas.
Tu puer æternus, tu formosissimus alto
Conspiceris cœlo: tibi, cum sine cornibus adstas,
Virgineum caput est: Oriens tibi victus, adusque
Decolor extremo qua cingitur India Gange.
Penthea tu, venerande, bipenniferumque Lycurgum
Sacrilegos mactas: Tyrrhenaque mittis in æquor
Corpora. Tu bijugum pictis insignia frænis
Colla premis lyncum: Baccha Satyrique sequuntur:
Quique senex ferula titubantes ebrius artus
Sustinet; et pando non fortiter hæret asello,
Quacunque ingrederis, clamor juvenilis, et una
Fœmineæ voces, impulsaque tympana palmis,
Concavaque æra sonant, longoque foramine buxus.
Pacatus mitisque, rogant Ismenides, adsis:-
Jussaque sacra colunt, solæ Minyeïdes intus,
Intempestiva turbantes festa Minerva,
Aut ducunt lanas, aut stamina pollice versant,
Aut hærent telæ, famulasque laboribus urgent.
E quibus una levi deducens pollice filum,
Dum cessant aliæ, commentaque sacra frequentant,
Nos quoque, quos Pallas, melior Dea, detinet, inquit,
Utile opus manuum vario sermone levemus:
Perque vices aliquid, quod tempora longa videri
Non sinat, in medium vacuas referamus ad aures.
Dicta probant, primamque jubent narrare sorores.
Illa, quid e multis referat (nam plurima norat)
Cogitat; et dubia est, de te, Babylonia, narret,
Derceti, quam versa squamis velantibus artus
Stagna Palestini credunt celebrasse figura:
An magis ut sumptis illius filia pennis,
Extremos albis in turribus egerit annos.
Naïs an ut cantu, nimiumque potentibus herbis,
Verterit in tacitos juvenilia corpora pisces:
Donec idem passa est: an, quæ poma alba, ferebat,
Ut nunc nigra ferat contactu sanguinis arbor.
Hæc placet: hanc, quoniam vulgaris fabuła non est,
Talibus orsa modis, lana sua fila sequente.
Pyramus et Thisbe. FAB. II.
PYRAMUS et Thisbe, juvenum pulcherrimus alter, Altera quas Oriens habuit prælata puellis Contiguas tenuere domos: ubi dicitur altam Coctilibus muris cinxisse Semiramis urbem. Notitiam, primosque gradus vicinia fecit: Tempore crevit amor. Tædæ quoque jure coïssent; Sed vetuere patres: quod non potuere vetare, Ex æquo captis ardebant mentibus ambo. Conscius omnis abest: nutu signisque loquuntur. Quoque magis tegitur, tectus magis astuat ignis. Fissus erat tenui rima, quam duxerat olim Cum fieret, paries domui communis utrique. Id vitium, nulli per secula longa notatum, (Quid non sentit amor?) primi sensistis amantes, Et voci fecistis iter: tutæque per illud Murmure blanditiæ minimo transire solebant. Sæpe, ut constiterant, hinc Thisbe, Pyramus illinc; Inque vicem fuerat captatus anhelitus oris; Invide, dicebant, paries, quid amantibus obstas? Quantum erat, ut sineres toto nos corpore jungi! Aut, hoc si nimium, vel ad oscula danda pateres! Nec simus ingrati: tibi nos debere fatemur, Quod datus est verbis ad amicas transitus aures. Talia diversa nequicquam sede locuti; Sub noctem dixere, Vale: partique dedere Oscula quisque suæ, non pervenientia contra. Postera nocturnos Aurora removerat ignes,
Solque pruinosas radiis siccaverat herbas:
Ad solitum coïere locum. Tum murmure parvo
Multa prius questi, statuunt, ut nocte silenti
Fallere custodes, foribusque excedere tentent:
Cumque domo exierint, urbis quoque claustra relinquant:
Neve sit errandum lato spatiantibus arvo;
Conveniant ad busta Nini: lateantque sub umbra
Arboris. Arbor ibi, niveis uberrima pomis,
Ardua morus, erat, gelido contermina fonti,
Pacta placent: et lux, tarde discedere visa,
Præcipitatur aquis, et aquis nox surgit ab isdem.
Callida per tenebras, versato cardine, Thisbe
Egreditur, fallitque suos: adopertaque vultum
Pervenit ad tumulum; dictaque sub arbore sedit.
Audacem faciebat amor. Venit ecce recenti
Cæde leæna boum spumantes oblita rictus,
Depositura sitim vicini fontis in unda.
Quam procul ad Lunæ radios Babylonia Thisbe
Vidit: et obscurum trepido pede fugit in antrum.
Dumque fugit; tergo velamina lapsa relinquit.
Ut lea sæva sitim multa compescuit unda,
Dum redit in silvas, inventos forte sine ipsa
Ore cruentato tenues laniavit amictus.
Serius egressus vestigia vidit in alto
Pulvere certa feræ, totoque expalluit ore
Pyramus. Ut vero vestem quoque sanguine tinctam
Repperit; Una duos, inquit, nox perdet amantes;
E quibus illa fuit longa dignissima vita.
Nostra nocens anima est. Ego te, miseranda, peremi
In loca plena metûs qui jussi nocte venires:
Nec prior huc veni. Nostrum divellite corpus,
Et scelerata fero consumite viscera morsu,
O quicunque sub hac habitatis rupe, leones!
Sed timidi est optare necem. Velamina Thisbes
Tollit, et ad pactæ secum fert arboris umbram.
Utque dedit notæ lacrymas, dedit oscula vesti:
Accipe nunc, inquit, nostri quoque sanguinis haustus;
Quoque erat accinctus, demittit in ilia ferrum.
Nec mora; ferventi moriens e vulnere traxit.
Ut jacuit resupinus humi, cruor emicat alte;
|