gaudere hostibus, hic palàm fusis. Prudentior ille consilio, hic animo magnificentior. Iram pater dissimulare, plerumque etiam vincere : hic ubi exarsisset, nec dilatio ultionis nec modus erat. Vini nimis uterque avidus : sed ebrietatis diversa vitia. Patri mos erat etiam de convivio in hostem procurrere, manum conserere, periculis se temerè offerre: Alexander non in hostem, sed in suos sæviebat. Quamobrem Philippum sæpe vulneratum prælia remisêre hic amicorum interfector convivio frequenter excessit. Regnare ille cum amicis nolebat, hic in amicos regna exercebat. Amari pater malle, hic metui. Litterarum cultus utrique similis. Solertiæ pater majoris, hic fidei. Verbis atque oratione Philippus, hic rebus moderatior. Parcendi victis filio animus et promptior et honestior. Frugalitati pater, luxuriæ filius magis deditus erat. Quibus ar、 tibus orbis imperii fundamenta pater jecit: operis totius gloriam filius consummavit. NARRATION XIII. Alexander falls sick at Tarsus. Alexander at the age of twenty one, passes into Asia with only 30,000 men. Arrived upon the banks of the Granicus1 he crosses it in sight of the Persians. He defeats and subjects to his laws, the Lydians, 2 the Ionians, the Carians, Pamphilians, and Cappadocians. In the midst of these conquests, he expects to be delighted with the adoration and love of his soldiers. Mediam Cydnus amnis Tarson3 interfluit: et tunc æstas erat, cujus calor non aliam magis quàm Cilicia oram vapore solis accendit; et diei fervidissimum tempus cœperat. Pulvere ac sudore simul perfusum regem invitavit liquor fluminis, ut calidum adhuc corpus ablueret. Itaque veste depositâ in conspectu agminis, (decorum quoque futurum ratus, si ostendisset suis levi ac parabili cultu corporis se esse contentum), descendit in flumen: vixque ingressi subito horrore artus rigere cœperunt; pallor deinde suffusus est, et totum propemodum corpus vitalis calor reliquit. Expiranti similem ministri manu excipiunt, : 1 Granicus, now Unsvola, à little river of Natolia in Asia Has its source in Mount Ida in Phrygia, and empties into the Sea of Marmora, otherwise, Propontis. 2 Lydia &c. are now comprised in the country of Natolia, a great peninsula which projects between the Mediterranean and Black Sea, even to the Archipelago and the Sea of Marmora. 3 Tarson. Tarsus, an ancient city of Cilicia, in Asia minor. It still exists in Caramania, upon the river Cydnus or Carasus. nec satis compotem mentis in tabernaculum deferunt. Ingens sollicitudo, et penè jam luctus, in castris erat. Flentes querebantur, in tanto impetu cursuque rerum, omnis ætatis ac memoriæ clarissimum regem, non in acie saltem, non ab hoste dejectum, sed abluentem aquâ corpus, ereptum esse et extinctum : instare Darium, victorem antequam vidisset hostem sibi easdem terras quas victores peragrassent repetendas; omnia aut ipsos aut hostes populatos; per vastas solitudines, etiamsi nemo insequi velit, euntes, fame atque inopiâ debellari posse: quem signum daturum fugientibus? quem ausurum Alexandro succedere? jam ut ad Hellespontum fugâ penetrarent, classem quâ transeant quem præparaturum? Rursus in ipsum regem misericordiâ versâ, illum florem juventæ, illam vim animi, eumdem regem et commilitonem, divelli à se et abripi in memores suî querebantur. Inter hæc liberiùs meare spiritus cœperat; allevabat rex oculos, et paulatim redeunte animo circumstantes amicos agnoverat ; laxataque vis morbi ad hoc solum videbatur, quia magnitudinem mali sentiebat. Animi autem ægritudo corpus urgebat; quippe Darium quinto die in Ciliciam fore nuntiabatur: vinctum ergo se tradi, et tantam victoriam eripi sibi è manibus, obscurâque et ignobili morte in tabernaculo suo exstingui se querebatur. Admissis que amicis pariter et medicis: in quo me, inquit, articulo rerum mearum fortuna deprehenderit, cernitis. Strepitum hostilium armorum exaudire mihi videor, et qui ultro intuli bellum, jam provocor. Darius ergo quum tam superbas litteras scriberet, fortunam meam in consilio habuit; sed nequicquam, si mihi arbitrio meo curari licet. Lenta remedia et segnes medicos non expectant tempora mea; vel mori strenuè, quàm tardè convalescere mihi melius est. Proindè, si quid opis, si quid artis in medicis est, sciant me non tam mortis quàm belli remedium quærere. Ingentem omnibus incusserat curam tam præceps temeritas ejus. Ergo pro se quisque precari cœpêre, ne festinatione periculum augeret, sed esset in potestate medentium : inexperta remedia haud injuriâ ipsis esse suspecta, quum ad perniciem ejus etiam à latere ipsius pecuniâ sollicitaret hostis (quippe Darius mille talenta interfectori Alexandri daturum se pronuntiari jusserat) itaque ne ausurum quidem quemquam arbitrabatur experiri remedium, quod propter novitatem posset esse suspectum. Erat inter nobiles medicus é Macedoniâ regem secutus Philippus, natione Acarnan,fidus admodum regi; puero comes et custos salutis datus, non ut regem modò, sed etiam ut alumnum, eximiâ caritate diligebat. Is non præceps se, sed strenuum remedium afferre, tantamque vim morbi potione medicatâ leva turum esse promisit. Nulli promissum ejus placebat, præter ipsum cujus periculo pollicebatur. Omnia quippe facilius quàm moram perpeti poterat. Arma et acies in oculis erant, et victoriam in eo positam esse arbitrabatur, si tantùm ante signa stare potuisset; idipsum, quod post diem tertium medicamentum sumpturus esset (ita enim medicus prædixerat) ægrè ferens. Inter hæc à Parmenione, fidissimo purpuratorum, litteras accipit, quibus et denuntiabat ne salutem suam Philippo committeret; mille talentis, à Dario, et spe nuptiarum sororis ejus esse corruptum. Ingentem animo sollicitudinem litteræ incusserant; et quidquid in utramque partem aut metus aut spes subjecerat, secretâ æstimatione pensabat. Bibere perseverem, ut, si venenum datum fuerit, nè immerito quidem, quidquid acciderit, evenisse videatur ? Damnem medici fidem? in tabernaculo ergo me opprimi patiar? At satiùs est alieno me mori scelere, quàm metu meo. Diù animo in diversa versato, nulli quid scriptum esset enuntiat; epistolamque, sigillo annuli sui impressam, pulvino cui incumbebat subjecit. Inter has cogitationes biduo absumpto, illuxit à medico destinatus dies, et ille cum poculo in quo medicamentum diluerat intravit. Quo viso Alexander levato corpore in cubitum, epistolam à Parmenione missam sinistrâ manu tenens, accipit poculum et haurit inter |