COLLECTANEA'

DE

VITA ET SCRIPTIS

SUETONII TRANQUILLI,

EX ANGELI POLITIANI IN HUNC SCRIPTOREM PRÆFATIONE POTISSIMUM

DESUMTA.

C. SUETONIUS Tranquillus patrem habuit Suetonium Lenem', tertiæ decimæ legionis bello Othoniano Tribunum angusticlavium. Natus est circa initia imperii Vespasiani : nam XX annis a morte Neronis adolescentem, item imperante Domitiano adolescentulum se ipse nominat2. Adeptus erat et ipse tribunatum militum; sed contulit statim in propinquum suum Cæsennium Silvanum 3. Post Magister Epistolarum imperatoris Adriani, eo honore privatus est, quod apud Sabinam Principis uxorem familiarius egerat, quam reverentia domus aulicæ postulabat 4. Matrimonium ipsi parum felix, sine liberis: quare intercessione Plinii junioris jus trium liberorum ab imperatore Trajano obtinuit. Præter Vitas duodecim Cæsarum (quas octo libris ita complexus est, ut prioribus sex singuli Imperatores; septimo solstitiales

Hæc ex ed. Bipont. reddenda curavimus, notitiam literariam de Suetonio, ut prolixiorem pro nost. edit. ratione, præmittere noluimus.

1. Vid. Vitam Othonis cap. 10. Avi sui mentionem facit in Cali

gula, c. 19, t. II, p. 25, ed. nostræ. 2. Neronis cap. ult.

3. Cf. Plin. Epist. III, 8. 4. Elian. Spartian. in Adrian. cap. 11.

5. Plin. Epist. X, 95.

illi, Galba, Otho, Vitellius; octavo gens Flavia, comprehendantur) scripsit hæc, quæ recenset Suidas: De Græcorum lusibus librum unum; De Romanorum certaminibus et spectaculis duos; De anno Romano unum ; De notis unum; De Republica Ciceroniana, contra Didymum, unum; De nominibus propriis, deque vestium generibus; De ominosis verbis; De urbe Roma et ejus institutis moribusque, libros duos; De stemmatibus illustrium Romanorum. Citantur et hi Suetonii libri: De Regibus tres, ab Ausonio; De institutione officiorum, a Prisciano; et ab eodem De Prætoribus plures: nam etiam octavum allegat. Attribuuntur insuper Suetonio libri: De triumphis; De Poetis; De vitiis corporalibus; De rebus variis. Sed ut duo posteriores a futili tantum auctore Servio citantur, ita De institutione officiorum, et triumphis, e libris De urbe Roma fortasse petiti sint; atque De Poetis comprehensi fuerint libellis De Grammaticis et Rhetoribus, etc. quorum quædam habemus. Alium quoque Suetonium citat Vopiscus, etiam Historicum, sed cognomento Octavium: ejus nihil exstat. Verum quum mentio Vopisci facta sit, lubet hæc collectanea ipsius de hoc Suetonio nostro sententia finire. Vocat igitur emendatissimum et candidissimum scriptorem. Quo elogio omnia dixit.

DE

C. SUETONIO TRANQUILLO,

EX

Jo. ALB. FABRICII Bibliotheca Latina, a Jo. AUG. ERNESTI AUCTIUS EDITA, TOM. II, CAP. 24.

SUETONII ETAS'.

C. SUETONIUS TRANQUILLUS, Grammaticus et Rhetor Romanus, scriptor, Vopisci judicio3, emendatissimus et candidissimus, Plinii 4 junioris amicus, et ab eo adscitus in contu

Res ad Suetonium pertinentes narrarunt præter M. Ant. Sabellicum et Phil. Beroaldum, Anonymus, cujus Collectanea s. loca ex variis auctoribus excerpta, quæ ad Suetonii genus, vitam, studia, et opus de XII Cæsaribus pertinent, leguntur in Sam. Pitisci editione Suetonii, Leovardiæ 1715, 4, tom. II, p.31174 sqq. et in Petr. Burmanni edit. Amst. 1736, 4, tom. II, p. 489 sqq. Dan. Guil. Mollerus in Dissertatione de Suetonio Tranq. Altorf. 1685, 4; Martin. Hankius de Romanarum rerum Scriptoribus lib. I, p. 110 8qq. Lips. 1688, 4; Laisné in Remarques sur la personne et les écrits de Suétone, quæ invenies in Nouveau Recueil de Pieces fugitives de Mr. Archimbaud tom. I, Paris, 1717, 12, p. 23 sqq. Jo. Nic. Funccius in Tractatu de imminenti Latinæ linguæ senectute cap. VIII, § 51 sqq. pag. 555 sqq. Quibus add. The Life of Suetonius in Biographia classica, Lond. 1740, 8, vol. II, pag. 231.

* Tranquillus dici maluit, quum pater ejus Suetonius Lenis diceretur. Diversus a C. Suetonio Paulino, de quo Tacitus XIV, 36, et Xiphilinus in Nerone, quemque cum Tranquilli parente confundit Muretus XV, 11 var. lect. et Xicco Polentonus in vita Suetonii nostri ap. Pighium in Annalibus Rom. III, pag. 600. Fuit et Suetonius Octavianus, a quo vitam Taciti Imp. scriptam refert Vopiscus.

3 In vita Firmi, cap. 1.

4 Plinius, X, 95, ad Trajanum : Suetonium Tranquillum, probissimum, honestissimum, eruditissimum virum, et mores ejus secutus et studia jampridem, Domine, in contubernium assumsi, tantoque magis diligere cœpi, quanto propius inspexi.

B

bernium, Trajani beneficio, quum ärɛzvoç esset, jus trium liberorum consecutus, Magister Epistolarum, sed ab Hadriano remotus ab illa provincia, quod apud Sabinam, uxorem Imperatoris, injussu ejus, ut ait Spartianus, familiarius se gessisset.

SCRIPTA SUETONII.

Ex scriptis ejus exstant: 1o Vitæ XII Imperatorum, pari libertate ab eo descriptæ, ac ipsi vixerunt: C. Julii Cæsaris (quæ initio mutila esse videtur Turnebo, Ursino, Torrentio, Pitisco, et ante hos Ludov. Vivi, qui etiam supplementi loco quædam de Julia gente Cæsarisque juventa commentatus est, quæ occurrunt in editione Suetonii Plantiniana cum Torrentii notis 1574, 8, et in Vivis operibus tom. I, pag. 686 seq.), Octavii Cæsaris Augusti, Tiberii Neronis Cæsaris, C. Cæsaris Caligula, Tib. Claudii Drusi Cæsaris, Neronis Claudii Cæsaris, Sergii Sulpicii Galba, M. Salvii Othonis, A. Vitelli, utriusque Vespasiani, et T. Flavii Domitiani. Hæ vitæ in quibusdam Codd. et Suidæ testimonio in VIII' libros tribuuntur, quam sententiam in sua editione sequitur Is. Casaubonus: nempe ita, ut priores Imperatorum sex vitæ singulos libros constituant, vitæ Galbæ, Othonis, Vitellii septimum, reliquæ tres Imperatorum de gente Flavia octavum. At aliis, ut M. Zuerio Boxhornio et Pitisco, qui numerum Suidæ corruptum putat, singulæ vitæ singulos libros absolvunt, quibus præit Vincentius Bellovacensis in Speculo Historiali, qui duodecim Suetonii libros laudat. Non præpostere res narrare, sed temporum libenter observare ordinem, ostendit Cardinalis Norisius,

Hanc a Tillemontio in Histor. Imperatorum et aliis quibusdam reprehensam recte tuetur Bælius in Lexici edit. secunda: ubi etiam observat, Chronologici ordiais securum Suetonium vitas per rerum capita maximam partem digessisse, et diligentissime annotasse, quæ ad vitam, mores, indolem et ingenium cujusque Imperatoris spectare observavit.

2

1 Lupus Ferrariensis, Epist. 91, Suetonium de vita Cæsarum in duos nec magnos Codices divisum a Marquardo Abbate mitti sibi desiderat: quod tamen de voluminibus capiendum.

Epist. ad Anton. Pagium, tom. IV, Opp. pag. 760, etsi alioqui vitam quamque secundum rerum genera, non plane secundum temporum ordinem narrat'.

2o Libri de illustribus Grammaticis.

3° De claris Rhetoribus liber, sed majori parte mutilus. 4° Ex libro de Poetis est Vita Terentii a Donato excerpta, Vita Horatii, quam Porphyrio ad Horat. lib. II, Epist. 1, diserte tribuit Suetonio, Vita Persii, Vita Lucani, et Vita Juvenalis, quam alii malunt referre ad Probum, sed ex orationis convenientia Suetonio vindicat Salmasius ad Solin. pag. 320. Item e Suetonii Vita Virgiliana multa ad verbum repetit Donatus.

PLINII VITA ET LIBER DE VIRIS ILLUSTRIBUS, SUETONIO

PRETER REM TRIBUTA.

Plinii majoris vita Suetonio indigna est, ut judicat Casaubonus, et argumento non uno Vossius de Hist. Latin. ostendit, et Scaliger ad Eusebium non dubitat, plus quam quatuor seculis scriptam esse post Suetonii obitum. Aliam ejusdem Plinii vitam, incerto auctore scriptam, vulgavit post alios Joannes Harduinus. Liber de viris illustribus non magis Suetonii est, quam Plinii junioris, sed Aurelium Victorem auctorem habet. Similiter falsi fuere, qui ex loco Orosii, VI, 7, libros Cæsaris de bello Gallico ad Suetonium retulere, de quibus Bælius in Lexico edit. sec. in César, nota 5. De Plinii tamen nonnulla, ut ex Tranquilli Suetonii catalogo virorum illustrium, affert Vincentius Bellovacensis, libro X Speculi Hist. cap. 67. Rabanus Maurus de Arte Grammatica, tom. I Opp. pag. 46: « Tranquillus vetustæ scriptor Historia sic de poetis Gentilium et de poematibus refert: Quum primum homines

De scriptis Suetonii novissime diligenter egit Edmundus Burton in Observations on the character and writings of Suetonius, in ejusd. Ancient Characters deduced from classical Remains, Cambridge, 1763, 8.

1 Confer Rol. Maresii Epistolas p. 473, edit. Lipsiens. 8, et Vossium de imitatione cap. VIII, § 9. Poesis unde cœperit, ex Tranquillo refert Isidorus Hisp. Orig.

VIII,

B.