tatem absentia tueretur, atque etiam augeret, si quando indiguisset sui Respublica. Quidam existimant, adultis jam Augusti liberis, loco et quasi possessione usurpati a se diu secundi gradus sponte cessisse, exemplo 3 M. Agrippæ, qui, M. Marcello ad munera publica admoto, Mytilenas abierit; ne aut obstare, aut obtrectare præsens videretur. Quam causam et ipse, sed postea, reddidit. Tunc autem honorum satietatem ac requiem laborum prætendens, commeatum petiit. Neque aut matri sup pliciter precanti, aut vitrico, deseri se etiam in Senatu conquerenti, veniam 5 dedit. Quin et pertinacius retinentibus, cibo per quatriduum abstinuit. Facta tandem abeundi potestate, relictis Romæ uxore et filio, confestim Ostiam descendit; ne verbo quidem cuiquam prosequentium reddito, paucosque admodum in digressu exosculatus.

XI. Ab Ostia oram Campaniæ legens, imbecillitate Augusti nunciata, paulum substitit. Sed increbrescente rumore, quasi' ad occasionem majoris spei commorare

teros fastidium nostri subeat. In banc sententiam Propert. II, 33, 44:

Elevat assiduos copia longa viros. 3. Exemplo M. Agrippæ. Conf. ad August. 66.

4. Ne aut obstare.... videretur. Vide quæ subjicit Dio, LV, 9, ubi narravit, Augustum ad coercendam nepotum, Caii et Lucii, impotentiam, Tiberio et tribuniciam potestatem et compescendam Armeniam demandasse. Vell. II, 99: « quum C. Cæsar sumisisset jam virilem togam, Lucius item maturus esset viris, ne fulgor suus orientium juvenum obstaret initiis, dissimulata causa consilii sui, commeatum ab socero atque eodem vi

trico acquiescendi a continuatione
laborum petiit.

5. Veniam dedit, rogatus con-
cessit, ut sæpe apud Ciceronem;
ad Quint. Fratr. III, 1, « quod tibi
amantissime petenti veniam non
dedit, » ubi vide Manut.; ad Attic.
V, 21, dedi veniam homini impu-
denter petenti. » Cornel. Nep. The-
mist. 10, « Hujus rex animi magni-
tudinem admirans, cupiensque ta-
lem virum sibi conciliari, veniam
dedit," facultatem veniendi con-
cessit. Vide Ernest. Glossar. Liv.,
et, quos ille laudat, interpr. ad
Virgil. Eneid. 1, 519.

XI. 1. Quasi ad occasionem majoris spei, etc. Burm. præfert, quod

"

tur, tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit, amœnitate2 et salubritate insula jam inde captus, quum ad eam ab Armenia rediens appulisset. Hic modicis contentus ædibus, nec multo laxiore suburbano, genus vitæ3 civile admodum instituit, sine lictore aut viatore gymnasia interdum obambulans, mutuaque cum Græculis officia usurpans, prope ex æquo. Forte quondam in 4 disponendo die mane prædixerat, quicquid ægrorum in civitate esset, visitare se velle: id a proximis aliter exceptum: jussique sunt omnes ægri in publicam porticum deferri, ac per valetudinum genera disponi. Perculsus igitur inopinata re, diu quid ageret incertus, tamen singulos circuit; excusans factum etiam tenuissimo cuique, et ignoto. Unum hoc tantummodo, neque præ

est in altero Codice, rei, illudque durum judicat. Mihi non ita videtur. Spes est res speranda, et vulgarem scripturam defendunt etiam Ernest. et Oudend. Ceterum patet, intelligendam spem imperii.

2. Amænitate et salubritate insulæ.... captus. Ea videtur esse causa, cur Rhodum fere soliti Romani proceres, qui præsenti statu rerum non lætarentur, secedere. D. Brutus in epist. ad M. Brutum et C. Cassium (apud Cic. ad Famil. XI, 1): «Quid ergo est, inquis, tui consilii? Dandus est locus fortunæ : cedendum ex Italia, migrandum Rhodum. » C. Matius Ciceroni (ad Famil. XI, 28): « Mihi quidem si optata contingent, quod reliquum est vitæ, in otio Rhodi degam, etc. »> De Tiberii in hanc insulam secessu præter alios Manilius, IV, 761 : Virgine sub casta felix terraque marique Es, Rhodos, hospitium recturi principis orbem;

Tuque domus vere Solis, cui tota sacrata es,

terea quicquam notatum est, in quo exercuisse jus tribuniciæ potestatis visus sit. Quum circa scholas et auditoria professorum assiduus esset, moto inter antisophistas graviore jurgio, non defuit, qui eum intervenientem, et quasi studiosiorem partis alterius, convicio incesseret. Sensim itaque regressus domum, repente cum apparitoribus prodiit, citatumque pro tribunali voce præconis conviciatorem rapi jussit in carcerem. Comperit deinde, Juliam 8 uxorem ob libidines atque adulteria damnatam, repudiumque ei suo nomine, ex auctoritate Augusti, remissum : et quamquam lætus nuncio, tamen officii duxit, quantum in se esset, exorare filiæ patrem frequentibus literis, et vel utcunque meritæ quicquid unquam dono dedisset, concedere. Transacto autem tribuniciæ potestatis tempore, confessus tandem, nihil aliud secessu devitasse se, quam æmulationis cum Caio Lucioque suspicionem, petiit, ut sibi securo jam ab hac parte, corroboratis his, et secundum locum facile tutantibus, permitteretur revisere necessitudines, quarum desiderio teneretur. Sed neque impetravit : ultroque etiam admonitus est, dimitteret omnem curam suorum, quos tam cupide reliquisset.

XII. Remansit ergo Rhodi contra voluntatem; vix per matrem' consecutus, ut ad velandam ignominiam,

quasi legatus ab Augusto, abesset. Enimvero tunc non privatum modo, sed etiam obnoxium et trepidum egit, mediterraneis agris abditus, vitansque præternavigantium officia, quibus 2 frequentabatur assidue, nemine cum imperio aut magistratu tendente quoquam, quin deverteret Rhodum. Et accesserunt majoris sollicitudinis causæ. Namque3 privignum Caium, Orienti præpositum, quum visendi gratia trajecisset Samum, alieniorem sibi sensit ex 4 criminationibus M. Lollii, comitis et rectoris ejus. Venit etiam in suspicionem, per quosdam beneficii sui Centuriones, a commeatu castra repetentes, mandata

Et par elle, un empire, attendu quarante ans, De ses lauriers tardifs couvrit mes cheveux blancs.

Quasi legatus ab Augusto. Abest ab in Codd. aliis, et abjiciendum duxit etiam Wolfius, quod Ner. 3 legitur eidem Antonio legatus, et Vitell. 5, succedenti fratri legatus.

2. Quibus frequentabatur assidue. Vell. II, 99: « Illud etiam in hoc transcursu dicendum est, ita septem annos (ab ann. 748 usque ad 755) Rhodi moratum, ut omnes, qui pro Consulibus legatique in transmarinas profecti provincias, visendi ejus gratia ad quem convenientes, semper privato (si illa majestas privata unquam fuit) fasces suos summiserint, fassique sint, otium ejus honoratius imperio suo. » Cum imperio ibant, qui legati dicuntur a Velleio, in Cæsaris provincias, ab eodem missi ad bellum gerendum; cum magistratu Proconsules aliique a Senatu populoque missi. Vide ad August. 47.

3. Namque privignum Caium, etc. Ann. 755. Consentit Dio, LV, 11, nisi quod Chium pro Samo nominat. Velleius autem, II, 101,

contra veritatis omnem speciem,
sed ut aduletur Tiberio, « C. Cæ-
sar.... in Syriam missus, convento
prius Tiber. Nerone, cui omnem
honorem, ut superiori, habuit, etc.»
ad
quem locum vide Kraus.

4. Ex criminationibus M. Lolli; qui cladem accepit, de qua vide ad Aug. c. 23. Vell. II, 97, conviciis cumulat hominem, Tiberio gratificaturus. Dicit enim in omnia

pecuniæ, quam recte faciendi cupidiorem, et inter summam vitiorum dissimulationem vitiosissimum. » Idem, cap. 102, de ejus morte ita exponit: «Quo tempore M. Lollii, quem veluti moderatorem juventæ filii sui Augustus esse voluerat, perfida et plena subdoli ac versuti animi consilia, per Parthum indicata Cæsari, fama vulgavit. Cujus mors intra paucos dies fortuita an voluntaria fuerit, ignoro. » Insanam ejus luxuriam, mortemque, interdicta amicitia a C. Cæsare, veneno effectam narrat Plin. Hist. Nat. IX, 35 (57),

"

5. Beneficii sui Centuriones; hoe est, quibus ipse ordines dederat, quales beneficiarii dicti. Conf. Lips.

ad complures dedisse ambigua, et quæ tentare singulorum animos ad novas res viderentur. De qua suspicione certior ab Augusto factus, non cessavit efflagitare aliquem, cujuslibet ordinis, custodem factis atque dictis suis.

2

XIII. Equi quoque et armorum solitas exercitationes omisit: redegitque' se, deposito patrio habitu, ad pallium et crepidas : atque in tali statu biennio fere permansit, contemtior in dies, et invisior: adeo, ut imagines ejus et statuas Nemausenses subverterint; ac familiari quodam convivio mentione ejus orta, exstiterit, qui Caio polliceretur, «Confestim se, si juberet, Rhodum navigaturum, caputque exsulis (sic enim appellabatur) relaturum. » Quo præcipue, non jam metu, sed discrimine, coactus est, tam suis, quam matris impensissimis precibus reditum expostulare: impetravitque, adjutus aliquantum etiam casu. Destinatum Augusto erat, nihil super ea re, nisi ex voluntate majoris filii, statuere. Is forte tunc M. Lollio offensior, facilis exorabilisque in vitricum fuit. Permittente3 ergo Caio, revocatus est; verum sub

ad Tacit. Hist. IV, 48. li ex commeatu ad castra in Orientem redeuntes deverterant officii causa ad Tiberium, et ab eo sollicitati ad res novas ibi movendas dicebantur.

XIII. 1. Redegitque se... ad pallium et crepidas; i. e. Græcum habitum sumsit, quo prorsus a Romano more et spe Romani imperii recessisse videretur. Scipioni etiam objectum apud Liv. XXIX, 19, « cum pallio crepidisque inambulare in gymnasio, libellis etiam palæstræque operam dare, etc. »

2. Nemausenses; Nemausi, Galliæ Narbonensis urbis, incolæ. Rexisse autem Tiberium Comatam Galliam legimus cap. 9, per quam

occasionem statuæ illæ erectæ videntur. Gronov. ex corrupta Codd. lectione dedit Resainenses vel Resænenses. Resaina enim Mesopotamiæ urbs, de qua Cellar. Geogr. Ant. III, 15, pag. 732, itaque statuarum honos pertineret ad expeditionem Tiberii in Armeniam, c. 9. Certam lectionem nemo dederit in re, quæ tot locis fieri potuit.

3. Permittente ergo Caio, etc. Ante utriusque (Caii et Lucii) interitum Tiberium Rhodo revertisse, auctor etiam Vellei. II, 103. Mortuos autem illos, Caium a. d. IX Kal. Mart. ann. 757, Lucium a. d. XII Kal. Sept. ann. 755, notavimus ad Aug. 65. Rediisse Tiberium circa