contendat, illi turba clientium omne capax movet urna nomen. destrictus ensis cui super impia cervice pendet, non Siculae dapes dulcem elaborabunt saporem, non avium citharaeque cantus nec saevus Arcturi cadentis non verberatae grandine vineae. fundusque mendax, arbore nunc aquas culpante, nunc torrentia agros sidera, nunc hiemes iniquas. contracta pisces aequora sentiunt caementa demittit redemptor cum famulis dominusque terrae fastidiosus. sed Timor et Minae scandunt eodem, quo dominus, neque decedit aerata triremi et post equitem sedet atra Cura. 15 20 25 30 35 40 quod si dolentem nec Phrygius lapis vitis Achaemeniumque costum, CARMEN II. Angustam amice pauperiem pati robustus acri militia puer condiscat et Parthos feroces vexet eques metuendus hasta vitamque sub divo et trepidis agat prospiciens et adulta virgo suspiret, eheu, ne rudis agminum sponsus lacessat regius asperum tactu leonem, quem cruenta per medias rapit ira caedes. dulce et decorum est pro patria mori: mors et fugacem persequitur virum, nec parcit imbellis iuventae poplitibus timidoque tergo. 45 ΙΟ 15 virtus repulsae nescia sordidae intaminatis fulget honoribus, nec sumit aut ponit secures arbitrio popularis aurae. virtus recludens immeritis mori caelum negata tentat iter via, coetusque volgares et udam spernit humum fugiente penna. est et fideli tuta silentio merces: vetabo, qui Cereris sacrum volgarit arcanae, sub isdem sit trabibus fragilemve mecum solvat phaselon; saepe Diespiter neglectus incesto addidit integrum : raro antecedentem scelestum deseruit pede Poena claudo. 20 25 339 CARMEN III. Iustum et tenacem propositi virum non civium ardor prava iubentium, non voltus instantis tyranni mente quatit solida neque Auster, si fractus illabatur orbis, 5 hac arte Pollux et vagus Hercules quos inter Augustus recumbens hac te merentem, Bacche pater, tuae collo trahentes; hac Quirinus gratum elocuta consiliantibus et mulier peregrina vertit in pulverem, ex quo destituit deos mercede pacta Laomedon, mihi castaeque damnatum Minervae cum populo et duce fraudulento. iam nec Lacaenae splendet adulterae famosus hospes nec Priami domus periura pugnaces Achivos Hectoreis opibus refringit, nostrisque ductum seditionibus bellum resedit. protinus et graves 30 iras et invisum nepotem, Troica quem peperit sacerdos, Marti redonabo; illum ego lucidas inire sedes, ducere nectaris sucos et adscribi quietis ordinibus patiar deorum. 35 dum longus inter saeviat Ilion Romamque pontus, qualibet exsules in parte regnanto beati; dum Priami Paridisque busto insultet armentum et catulos ferae celent inultae, stet Capitolium fulgens triumphatisque possit Roma ferox dare iura Medis. horrenda late nomen in ultimas extendat oras, qua medius liquor secernit Europen ab Afro, qua tumidus rigat arva Nilus, aurum irrepertum et sic melius situm, cum terra celat, spernere fortior quam cogere humanos in usus omne sacrum rapiente dextra. quicunque mundo terminus obstitit, hunc tanget armis, visere gestiens, qua parte debacchentur ignes, qua nebulae pluviique rores. sed bellicosis fata Quiritibus hac lege dico, ne nimium pii rebusque fidentes avitae tecta velint reparare Troiae. Troiae renascens alite lugubri fortuna tristi clade iterabitur, ducente victrices catervas coniuge me Iovis et sorore. 40 45 50 55 60 |