Εικόνες σελίδας
PDF
Ηλεκτρ. έκδοση

Ocius Archigenen quære atque eme quod Mithridates
Composuit, si vis aliam decerpere ficum

Atque alias tractare rosas.

Medicamen habendum est,

255

Sorbere ante cibum quod debeat et pater et rex.

256-264.-The sight of the avaricious man risking his life for money is more exciting than the theatre, more absorbing than the games.

Monstro voluptatem egregiam, cui nulla theatra,
Nulla æquare queas prætoris pulpita lauti,
Si spectes, quanto capitis discrimine constent
Incrementa domus, ærata multus in arca
Fiscus, et ad vigilem ponendi Castora nummi,
Ex quo Mars Ultor galeam quoque perdidit, et res
Non potuit servare suas. Ergo omnia Floræ
Et Cereris licet et Cybeles aulæa relinquas :
Tanto majores humana negotia ludi.

250

265-283.- What are the risks of the tight-rope to your ventures in your Cilician ship? Every sea is crowded with seekers

for gain.

An magis oblectant animum jactata petauro
Corpora, quique solet rectum descendere funem,
Quam tu, Corycia semper qui puppe moraris
Atque habitas, Coro semper tollendus et Austro,
Perditus ac vilis sacci mercator olentis,
Qui gaudes pingue antiquæ de litore Creta
Passum, et municipes Jovis advexisse lagenas?
Hic tamen ancipiti figens vestigia planta
Victum illa mercede parat brumamque famemque
Illa reste cavet: tu propter mille talenta
Et centum villas temerarius. Aspice portus

265

270

275

Et plenum magnis trabibus mare; plus hominum est jam

In pelago; veniet classis, quocunque vocarit
Spes lucri, nec Carpathium Gætulaque tantum
Equora transiliet, sed, longe Calpe relicta,
Audiet Herculeo stridentem gurgite solem.
Grande operæ pretium est, ut tenso folle reverti
Inde domum possis, tumidaque superbus aluta,
Oceani monstra et juvenes vidisse marinos.

280

284-302.-Madness has diverse forms; one is an Orestes, another an Ajax; but the rash shipowner is as mad as any of them.

Non unus mentes agitat furor. Ille sororis

In manibus vultu Eumenidum terretur et igni,
Hic bove percusso mugire Agamemnona credit
Aut Ithacum. Parcat tunicis licet atque lacernis,
Curatoris eget qui navem mercibus implet
Ad summum latus, et tabula distinguitur unda,
Cum sit causa mali tanti et discriminis hujus
Concisum argentum in titulos faciesque minutas.
Occurrunt nubes et fulgura: "solvite funem,"
Frumenti dominus clamat piperisque coempti;
"Nil color hic cæli, nil fascia nigra minatur;
Estivum tonat." Infelix hac forsitan ipsa
Nocte cadet fractis trabibus, fluctuque premetur
Obrutus, et zonam læva morsuque tenebit.
Sed cujus votis modo non suffecerat aurum,
Quod Tagus et rutila volvit Pactolus arena,
Frigida sufficient velantes inguina panni
Exiguusque cibus, mersa rate naufragus assem
Dum rogat, et picta se tempestate tuetur.

285

290

295

300

303-314.

And what anxiety in keeping what you have won!
Look at Licinus with his fire-buckets! how much securer was
Diogenes in his tub!

Tantis parta malis cura majore metuque
Servantur. Misera est magni custodia census.
Dispositis prædives hamis vigilare cohortem
Servorum noctu Licinus jubet, attonitus pro
Electro signisque suis Phrygiaque columna,
Atque ebore et lata testudine. Dolia nudi
Non ardent Cynici: si fregeris, altera fiet
Cras domus, aut eadem plumbo commissa manebit.
Sensit Alexander, testa cum vidit in illa

Magnum habitatorem, quanto felicior hic, qui
Nil cuperet, quam qui totum sibi posceret orbem,
Passurus gestis æquanda pericula rebus.

305

310

315-331.-My advice is, Get enough to support life and no more; or if that will not do, get the equestrian income, or even double that; if you want more, the wealth of Croesus would not satisfy you.

Nullum numen habes, si sit Prudentia: nos te,
Nos facimus, Fortuna, Deam.

Mensura tamen quæ

Sufficiat census, si quis me consulat, edam :

In quantum sitis atque fames et frigora poscunt,
Quantum, Epicure, tibi parvis suffecit in hortis,
Quantum Socratici ceperunt ante penates.
Nunquam aliud Natura, aliud Sapientia dicit.

Acribus exemplis videor te claudere? Misce
Ergo aliquid nostris de moribus: effice summam,
Bis septem ordinibus quam lex dignatur Othonis.
Нӕс quoque si rugam trahit extenditque labellum :
Sume duos Equites, fac tertia quadringenta.
Si nondum implevi gremium, si panditur ultra :

315

320

325

Nec Crosi fortuna unquam, nec Persica regna
Sufficient animo, nec divitiæ Narcissi,

Indulsit Cæsar cui Claudius omnia, cujus

Paruit imperiis, uxorem occidere jussus.

330

SATIRA XV.

1-8. Who does not know of the superstitions of Egypt: how one part worships the crocodile, another the ibis or the ape, or the dog or the cat?

QUIS nescit, Volusi Bithynice, qualia demens
Ægyptus portenta colat? Crocodilon adorat
Pars hæc; illa pavet saturam serpentibus ibin.
Effigies sacri nitet aurea cercopitheci,
Dimidio magicæ resonant ubi Memnone chorda,
Atque vetus Thebe centum jacet obruta portis.
Illic aeluros, hic piscem fluminis, illic

Oppida tota canem venerantur, nemo Dianam.

5

9-26.-Others will not touch the leek or the kid. Human flesh, however, they will eat, —a thing more strange and horrible than the stories of Læstrygones and Cyclopes which the Ithacan king tried to pass off on the Phœacians.

Porrum et cæpe nefas violare et frangere morsu.
O sanctas gentes, quibus hæc nascuntur in hortis
Numina Lanatis animalibus abstinet omnis
Mensa; nefas illic fetum jugulare capellæ :
Carnibus humanis vesci licet. Attonito cum
Tale super cenam facinus narraret Ulixes
Alcinoo, bilem aut risum fortasse quibusdam
Moverat, ut mendax aretalogus.

"In mare nemo

[ocr errors]

15

Hunc abicit, sæva dignum veraque Charybdi,
Fingentem immanes Læstrygonas atque Cyclopas?
Nam citius Scyllam vel concurrentia saxa
Cyaneis, plenos et tempestatibus utres

Crediderim, aut tenui percussum verbere Circes
Et cum remigibus grunnisse Elpenora porcis.
Tam vacui capitis populum Phæaca putavit?"
Sic aliquis merito nondum ebrius et minimum qui
De Corcyræa temetum duxerat urna :

Solus enim hoc Ithacus nullo sub teste canebat.

20

25

27-32.-We have a recent tale to tell, and a true one, though too horrible for any tragedy.

Nos miranda quidem, sed nuper consule Junco
Gesta super calidæ referemus mœnia Copti,

Nos vulgi scelus et cunctis graviora cothurnis.

Nam scelus, a Pyrrha quamquam omnia syrmata volvas, 30
Nullus apud tragicos populus facit. Accipe, nostro
Dira quod exemplum feritas produxerit ævo.

33-52.-There is an ancient feud between two cities, Ombi and Tentyra, caused by difference of religion. The former were holding a festival; the latter seized the opportunity to attack them amid their revels and intoxication.

Inter finitimos vetus atque antiqua simultas,
Immortale odium et nunquam sanabile vulnus
Ardet adhuc, Ombos et Tentyra. Summus utrimque
Inde furor vulgo, quod numina vicinorum

35

Odit uterque locus, cum solos credat habendos
Esse Deos, quos ipse colit. Sed tempore festo
Alterius populi rapienda occasio cunctis
Visa inimicorum primoribus ac ducibus, ne

40

Lætum hilaremque diem, ne magnæ gaudia cenæ

« ΠροηγούμενηΣυνέχεια »