Εικόνες σελίδας
PDF
Ηλεκτρ. έκδοση

132-140.-Should you by some chance come into a fortune, Virro

will become your friend and brother, and nothing will be too
good for you. Though, even then, you will do well to
remain childless.

Quadringenta tibi si quis Deus aut similis Dis
Et melior fatis donaret homuncio: quantus
Ex nihilo fieres, quantus Virronis amicus!
"Da Trebio! pone ad Trebium! Vis, frater, ab istis
Ilibus?" O nummi, vobis hunc præstat honorem,
Vos estis fratres. Dominus tamen et domini rex
Si vis tu fieri, nullus tibi parvulus aula
Luserit Æneas, nec filia dulcior illo:

Jucundum et carum sterilis facit uxor amicum.

135

140

141-145.-As it is, you may have three at a birth, and your patron will be as condescending as before.

Sed tua nunc Migale pariat licet, et pueros tres
In gremium patris fundat simul: ipse loquaci
Gaudebit nido; viridem thoraca jubebit
Afferri, minimasque nuces assemque rogatum,
Ad mensam quotiens parasitus venerit infans.

145

146-155. For dessert Virro and his friends will have apples worthy of the garden of the Hesperides; you will have fruit such as performing monkeys are glad to gnaw.

Vilibus ancipites fungi ponentur amicis,
Boletus domino; sed quales Claudius edit
Ante illum uxoris, post quem nil amplius edit.
Virro sibi et reliquis Virronibus illa jubebit
Poma dari, quorum solo pascaris odore:
Qualia perpetuus Phæacum autumnus habebat,
Credere quæ possis surrepta sororibus Afris :
Tu scabie frueris mali, quod in aggere rodit,

150

Qui tegitur parma et galea, metuensque flagelli
Discit ab hirsuta jaculum torquere capella.

156-173.-Virro does all this of set purpose to annoy you.

155

Nor

is he wrong: he sees your sordid motive and he fittingly rewards it. Your next step will be to become a jester and submit to the punishment of a slave.

Forsitan impensæ Virronem parcere credas.
Hoc agit, ut doleas : nam quæ comœdia, mimus
Quis melior plorante gula? Ergo omnia fiunt,
Si nescis, ut per lacrimas effundere bilem
Cogaris, pressoque diu stridere molari.

Tu tibi liber homo et regis conviva videris :
Captum te nidore suæ putat ille culinæ :

Nec male conjectat. Quis enim tam nudus, ut illum
Bis ferat, Etruscum puero si contigit aurum,

[ocr errors]

Vel nodus tantum et signum de paupere loro?
Spes bene cenandi vos decipit. "Ecce, dabit jam
Semesum leporem atque aliquid de clunibus apri:
Ad nos jam veniet minor altilis." Inde parato
Intactoque omnes et stricto pane tacetis.

Ille sapit, qui te sic utitur.
Si potes, et debes.

Omnia ferre

Pulsandum vertice raso

Præbebis quandoque caput, nec dura timebis
Flagra pati, his epulis et tali dignus amico.

160

165

170

LIBER TERTIUS.

SATIRA VII.

1-16.—Cæsar is the poet's only friend. Many through want of a patron have turned to all sorts of mean occupations, and better to do that than to turn false-witness as Oriental freedmen do.

Er spes et ratio studiorum in Cæsare tantum :
Solus enim tristes hac tempestate Camenas
Respexit, cum jam celebres notique poetæ
Balneolum Gabiis, Romæ conducere furnos
Tentarent, nec fœdum alii, nec turpe putarent
Præcones fieri; cum, desertis Aganippes
Vallibus, esuriens migraret in Atria Clio.
Nam si Pieria quadrans tibi nullus in umbra
Ostendatur, ames nomen victumque Machæræ
Et vendas potius, commissa quod auctio vendit
Stantibus, cenophorum, tripodes, armaria, cistas,
Alcithoen Paccî, Thebas et Terea Fausti.
Hoc satius, quam si dicas sub judice, "Vidi,”
Quod non vidisti. Faciant equites Asiani
Quanquam, et Cappadoces faciant equites Bithyni,
Altera quos nudo traducit Gallia talo.

17-21.-But henceforth no poet need so degrade himself.
Nemo tamen studiis indignum ferre laborem
Cogetur posthac, nectit quicunque canoris
Eloquium vocale modis, laurumque momordit.
Hoc agite, O juvenes circumspicit et stimulat vos
Materiamque sibi Ducis indulgentia quærit.

5

ΙΟ

15

20

22-35.-If, however, you trust to any other help than Caesar's, you had better burn your parchment at once. The rich will admire you, but allow you to beg in your old age.

Si qua aliunde putas rerum exspectanda tuarum
Præsidia, atque ideo crocea membrana tabellæ
Impletur lignorum aliquid posce ocius et, quæ
Componis, dona Veneris, Telesine, marito,
Aut clude et positos tinea pertunde libellos.
Frange miser calamos vigilataque proelia dele,
Qui facis in parva sublimia carmina cella,
Ut dignus venias hederis et imagine macra.
Spes nulla ulterior: didicit jam dives avarus
Tantum admirari, tantum laudare disertos,
Ut pueri Junonis avem. Sed defluit ætas
Et pelagi patiens et cassidis atque ligonis.
Tædia tunc subeunt animos, tunc seque suamque
Terpsichoren odit facunda et nuda senectus.

25

30

35

36-47.-Your patron writes himself, and if he does anything for you, he only lends a musty room for your recitation, and expects you to pay for the chairs yourself.

Accipe nunc artes, ne quid tibi conferat iste,
Quem colis, et Musarum et Apollinis æde relicta.
Ipse facit versus atque uni cedit Homero
Propter mille annos: et, si dulcedine famæ
Succensus recites, maculosas commodat ædes ;
Hæc longe ferrata domus servire jubetur,
In qua sollicitas imitatur janua portas.
Scit dare libertos extrema in parte sedentes
Ordinis et magnas comitum disponere voces.
Nemo dabit regum, quanti subsellia constent
Et quæ conducto pendent anabathra tigillo,
Quæque reportandis posita est orchestra cathedris

D

40

45

48-52. And yet the habit of scribbling, unprofitable as it is, is

hard to escape from.

Nos tamen hoc agimus tenuique in pulvere sulcos
Ducimus et litus sterili versamus aratro.

Nam si discedas, laqueo tenet ambitiosi
Consuetudo mali; tenet insanabile multos
Scribendi cacoethes, et ægro in corde senescit.

50

53-73.-The true poet must be free from all paltry anxiety, as Horace and Virgil were. The divine afflatus ill consorts with contrivances for obtaining a blanket to sleep on.

Sed vatem egregium, cui non sit publica vena,
Qui nihil expositum soleat deducere, nec qui
Communi feriat carmen triviale moneta,

Hunc, qualem nequeo monstrare et sentio tantum,
Anxietate carens animus facit, omnis acerbi
Impatiens, cupidus silvarum aptusque bibendis
Fontibus Aonidum. Neque enim cantare sub antro
Pierio thyrsumve potest contingere mosta
Paupertas atque æris inops, quo nocte dieque
Corpus eget satur est, quum dicit Horatius, Euce !
Quis locus ingenio, nisi cum se carmine solo
Vexant, et dominis Cirrhæ Nysæque feruntur
Pectora nostra, duas non admittentia curas?
Magnæ mentis opus nec de lodice paranda
Attonitæ, currus et equos faciesque Deorum
Aspicere, et qualis Rutulum confundat Erinys.
Nam si Virgilio puer et tolerabile deesset
Hospitium, caderent omnes a crinibus hydri;

Surda nihil gemeret grave buccina. Poscimus, ut sit
Non minor antiquo Rubrenus Lappa cothurno,
Cujus et alveolos et lænam pignerat Atreus.

55

60

65

70

« ΠροηγούμενηΣυνέχεια »