Fronte, licet vadas, quamquam solida hora supersit Ad sextam. Facere hoc non possis quinque diebus Continuis, quia sunt talis quoque tædia vitæ Magna; voluptates commendat rarior usus.
1-16.-A sacrifice is ready, Corvinus, to celebrate the safe return of Catullus; I would it were a costlier one. NATALI, Corvine, die mihi dulcior hæc lux, Qua festus promissa Deis animalia cespes Exspectat. Niveam Reginæ ducimus agnam, Par vellus dabitur pugnanti Gorgone Maura. Sed procul extensum petulans quatit hostia funem, Tarpeio servata Jovi, frontemque coruscat: Quippe ferox vitulus, templis maturus et aræ Spargendusque mero, quem jam pudet ubera matris Ducere, qui vexat nascenti robora cornu. Si res ampla domi similisque affectibus esset, Pinguior Hispulla traheretur taurus, et ipsa Mole piger, nec finitima nutritus in herba, Læta sed ostendens Clitumni pascua sanguis Iret, et a grandi cervix ferienda ministro,
Ob reditum trepidantis adhuc horrendaque passi Nuper et incolumem sese mirantis amici.
17-49. He has escaped both shipwreck and lightning; but he escaped with the loss of his valuable cargo, which he threw overboard to lighten the ship.
Nam præter pelagi casus et fulguris ictus
Densæ cælum abscondere tenebræ
Nube una, subitusque antennas impulit ignis, Cum se quisque illo percussum crederet, et mox Attonitus nullum conferri posse putaret Naufragium velis ardentibus. Omnia fiunt Talia, tam graviter, si quando poetica surgit Tempestas. Genus ecce aliud discriminis audi Et miserere iterum: quamquam sint cetera sortis Ejusdem pars dira quidem, sed cognita multis, Et quam votiva testantur fana tabella Plurima. Pictores quis nescit ab Iside pasci? Accidit et nostro similis fortuna Catullo.
Cum plenus fluctu medius foret alveus, et jam, Alternum puppis latus evertentibus undis
Arboris incertæ, nullam prudentia cani
Rectoris conferret opem, decidere jactu
Cœpit cum ventis, cupiens evadere damno.
"Fundite, quæ mea sunt," dicebat, "cuncta," Catullus, 35 Præcipitare volens etiam pulcherrima, vestem Purpuream, teneris quoque Mæcenatibus aptam, Atque alias, quarum generosi graminis ipsum Infecit natura pecus, sed et egregius fons Viribus occultis et Bæticus adjuvat aer. Ille nec argentum dubitabat mittere, lances Parthenio factas, urnæ cratera capacem, Et dignum sitiente Pholo vel conjuge Fusci; Adde et bascaudas et mille escalia, multum Cælati, biberat quo callidus emptor Olynthi. Sed quis nunc alius, qua mundi parte, quis audet Argento præferre caput rebusque salutem ? Non propter vitam faciunt patrimonia quidam, Sed vitio cæci propter patrimonia vivunt.
50-59. When that was not enough, the mast had to follow.
What rashness to incur such perils!
Jactatur rerum utilium pars maxima: sed nec Damna levant. Tunc, adversis urgentibus, illuc Reccidit, ut malum ferro submitteret; ac se Explicat angustum; discriminis ultima, quando Præsidia afferimus navem factura minorem. I nunc et ventis animam committe, dolato Confisus ligno, digitis a morte remotus Quatuor aut septem, si sit latissima tæda ! Mox cum reticulis et pane et ventre lagenæ Aspice sumendas in tempestate secures.
60-80.-At last when the wind fell, the ship, with a few outspread garments for a sail, managed to pass the heights of Alba Longa and to get into Ostia.
Sed postquam jacuit planum mare, tempora postquam 60 Prospera vectoris fatumque valentius Euro Et pelago; postquam Parcæ meliora benigna Pensa manu ducunt hilares, et staminis albi Lanificæ, modica nec multum fortior aura Ventus adest: inopi miserabilis arte cucurrit Vestibus extentis et, quod superaverat unum,, Velo prora suo. Jam deficientibus Austris, Spes vitæ cum sole redit: tum gratus Iulo, Atque novercali sedes prælata Lavinio, Conspicitur sublimis apex, cui candida nomen Scrofa dedit, lætis Phrygibus mirabile sumen, Et nunquam visis triginta clara mamillis.
Tandem intrat positas inclusa per æquora moles Tyrrhenamque Pharon porrectaque brachia rursum,
Quæ pelago occurrunt medio longeque relinquunt Italiam. Non sic igitur mirabere portus,
Quos natura dedit :-sed trunca puppe magister Interiora petit, Baianæ pervia cymbæ,
Tuti stagna sinus, gaudent ubi vertice raso
Garrula securi narrare pericula nautæ.
81-90.-Get ready the garlands then, ye boys; I will follow to the temple, and there will offer incense to the household Jove, and the Lares.
Ite igitur, pueri, linguis animisque faventes, Sertaque delubris et farra imponite cultris, Ac molles ornate focos glebamque virentem! Jam sequar et, sacro quod præstat rite peracto, Inde domum repetam, graciles ubi parva coronas Accipiunt fragili simulacra nitentia cera.
Hic nostrum placabo Jovem, Laribusque paternis Thura dabo, atque omnes violæ jactabo colores. Cuncta nitent; longos erexit janua ramos, Et matutinis operatur festa lucernis.
91-112.-Don't suspect my motives.
heirs, and is therefore not worth flattering. If it had been Gallitta or Paccius who were in danger, not even an elephant would have been too costly for the legacy-hunters if only they could have got one.
Nec suspecta tibi sint hæc, Corvine: Catullus,
Pro cujus reditu tot pono altaria, parvos
Tres habet heredes. Libet exspectare, quis ægram
Et claudentem oculos gallinam impendat amico
Tam sterili. Verum hæc nimia est impensa: coturnix 95 Nulla unquam pro patre cadet. Sentire calorem
Si cœpit locuples Gallitta et Paccius orbi,
Legitime fixis vestitur tota tabellis
Porticus; exsistunt qui promittant hecatomben, Quatenus hic non sunt nec venales elephanti, Nec Latio, aut usquam sub nostro sidere talis Bellua concipitur sed furva gente petita Arboribus Rutulis et Turni pascitur agro,
Cæsaris armentum, nulli servire paratum
Privato siquidem Tyrio parere solebant Hannibali, et nostris ducibus, regique Molosso, Horum majores, ac dorso ferre cohortes,
Partem aliquam belli, et euntem in proelia turrim. Nulla igitur mora per Novium, mora nulla per Histrum Pacuvium, quin illud ebur ducatur ad aras, Et cadat ante Lares Gallittæ victima, sola Tantis digna Deis et captatoribus horum.
113-128.-Or another would even offer a slave or a child. long may he enjoy his reward, and his loveless life. Alter enim, si concedas mactare, vovebit De grege servorum magna et pulcherrima quæque Corpora; vel pueris et frontibus ancillarum
Imponet vittas, et, si qua est nubilis illi Iphigenia domi, dabit hanc altaribus, etsi Non sperat tragicæ furtiva piacula cervæ. Laudo meum civem, nec comparo testamento Mille rates: nam si Libitinam evaserit æger, Delebit tabulas, inclusus carcere nassæ,
Post meritum sane mirandum, atque omnia soli Forsan Pacuvio breviter dabit. Ille superbus Incedet victis rivalibus. Ergo vides, quam Grande operæ pretium faciat jugulata Mycenis.
Vivat Pacuvius, quæso, vel Nestora totum ; Possideat, quantum rapuit Nero; montibus aurum Exæquet; nec amet quemquam, nec ametur ab ullo!
« ΠροηγούμενηΣυνέχεια » |